လိင္ဆက္ဆံရင္နာက်င္သည့္ေရာဂါ

လိင္ဆက္ဆံရင္နာက်င္သည့္ေရာဂါ

အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ ထူးျပီး နာက်င္တာကို Dyspareunia ေခၚတယ္။ ထူးျပီး နာတယ္လို႔ ေျပာရတာက ပဌမဆံုး အၾကိမ္ ဆက္ဆံရင္ နာက်င္မႈခံစားရတာမ်ိဳးက ေရာဂါမဟုတ္ပါ။ ကုိယ္ခႏၶာ အရြယ္အစား မတူသူေတြ ဆက္ဆံတဲ့အခါ၊ အထူး သတိမျပဳရင္ နာတတ္တယ္။ အရင္က မနာဘူးေပမဲ့ အခုမွ နာလာတာက ထူးလာတာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။

ေမးခြန္းမွာ ပါသလိုမ်ိဳးျဖစ္တာကေတာ့ အေျခခံ ေရာဂါတခုခုေၾကာင့္ ျဖစ္လာရတဲ့ လကၡဏာတခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျဖစ္ႏိုင္ဆံုးကေတာ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းတေနရာမွာ ပိုးတမ်ိဳးမ်ိဳး၀င္ေနတာေၾကာင့္ အျဖဴ (ညိဳညစ္ညစ္) ဆင္းတာျဖစ္ျပီး၊ နာက်င္တာကပါ ဆက္ျဖစ္လာေစတယ္။

ပိုး၀င္တာကို Infection ေခၚတယ္။ ပိုးေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး။ Candidiasis, Chlamydia, Trichomonous ေတြျဖစ္တယ္။ အျဖဴဆင္းတာလို႔ သာမန္ေခၚၾကေပမဲ့ အေရာင္က အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ အျဖဴ၊ မီးခိုးေရာင္၊ အ၀ါ၊ အစိမ္း၊ အနီ၊ ညိဳတယ္ဆိုရင္ ေသြးနဲ႔ေရာေနလို႔ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဆင္းတာသာမက ယားတာနဲ႔ပါ တြဲတတ္တယ္။ နံတာလည္း ရွိတတ္တယ္။ ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးအမ်ိဳးအစားအေပၚ မူတည္တယ္။ အျပစ္-အက်ဲလည္း မတူဘူး။ ေနာက္ဆက္တြဲ Pelvic inflammatory disease တင္ပါးဆံုတြင္း အဂၤါေတြ ေရာင္တာ ျဖစ္လာေစတတ္တယ္။ ဒီအဆင့္မွာလည္း နာတယ္။

ေဆးကုတာလည္း မခက္လွပါ။ Leucorrhoea, Vaginal Discharge ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွ အျဖဴဆင္းျခင္း၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ျပည့္မွဖတ္ပါ (၁၅) မွာပါတယ္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ဒီစာေရးတဲ့ေန႔မွာဘဲ လူနာတေယာက္ လာျပတယ္။ ဗမာျပည္က ထြက္လာတာ မၾကာေသးဘူး။ အိမ္ေထာင္က်တာ ၅ ႏွစ္၊ ကေလးမရွိ၊ အျဖဴဆင္း၊ သားအိမ္နာ။ ေမးၾကည့္ေတာ့မွ အိမ္ေထာင္နဲ႔ ေနရင္လည္း နာတယ္။ ေမြးလမ္းကို စမ္းေတာ့ ဆီးစပ္ေနရာ ႏွစ္ဖက္မွာ နာတယ္။ သူ႔မွာ ေမြးလမ္းအဂၤါေတြ ေရာင္တာ ၾကာေနလို႔ သားအိမ္ျပြန္ က်ဥ္း-ပိတ္တာေၾကာင့္ ကေလးမရႏိုင္တာပါ ျဖစ္လာေစတယ္။

ပိုး၀င္တာလို ရုပ္ပိုင္း အေျခအေနေၾကာင့္ သာမက စိတ္ပိုင္းေၾကာင့္ပါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဓမၼျပဳက်င့္ ခံရတာ၊ ခံရဘူးတာ၊ အေဖၚကို စိတ္ဆိုးေနတာ၊ ဒီလို ဆက္ဆံလိုက္ရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္လာမွာကို ေသာကေရာက္ေနတာ။

Vaginismus ဆုိတဲ့ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေဘးက ၾကြက္သားေတြ စိတ္အလိုမပါဘဲ၊ လႈတ္ရွားလို႔ေၾကာင့္ နာတာမ်ိဳးလဲ ရွိေသးတယ္။ ပံုမွန္ထြက္လာရမဲ့ စိုစြပ္ေစတဲ့အရည္ Vaginal lubrication နည္းရင္လည္း နာေစတယ္။ ဒါမ်ိဳးက ေသြးဆံုးသူေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ ငယ္သူေတြမွာေတာ့ စိတ္မပါဘဲ ဆက္ဆံလို႔ အရည္ထြက္နည္းျပီး နာတာ။ စံုေအာင္ ေျပာရရင္ ဆိုင္ရာေနရာမွာ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရေနလို႔လည္း နာႏိုင္တာဘဲ။ ဆိုပါစို႔ Episiotomy ေမြးလမ္းေၾကာင္းခ်ဲ႕ ေမြးဖြါးအျပီး။

ေမြးလမ္း မဟုတ္ဘဲ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္တာ၊ STD လိင္ကေန ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြေၾကာင့္ပါ နာတတ္ေသးတယ္။ ပဋိဇီဝေဆးနဲ႔ ကုရတယ္။ တျခား အျဖစ္နည္းတာေတြက Ovarian Cyst မ်ိဳးဥအိမ္အလံုး၊ Endometriosis ဆိုတဲ့ သားအိမ္ အတြင္းလႊာက (ဆဲလ္) မ်ိဳးေတြက တျခား ေနရာေတြမွာ ေရာက္ေနတဲ့ေရာဂါ။ Cancer ကင္ဆာ၊ Xerosis ေသြးဆံုးျပီး ေမြးလမ္းက်ဥ္း ေရာဂါ၊ သားအိမ္ထဲ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တာ၊ တင္ပါးဆံုတြင္း ေသြးျပန္ေၾကာထံုးတာ။ ေနာက္ျပီး Condom (ကြန္ဒြန္)၊ အမ်ိဳးသမီးသံုး Diaphragm (ဒိုင္ယာဖရမ္)၊ Spermicide သုတ္ပိုးေသေဆးကို မတည့္တာ ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။

ေမြးရာပါ (ဗဂ်ိဳင္းနာ) မွာ ထူးေနသူေတြလည္း ရွိတတ္တယ္။ Vaginal septum ေခၚတဲ့ ေမြးလမ္းက အကန္႔ ပါေနလို႔ Double vagina ႏွစ္ခန္း ျဖစ္ေနတာ။ အပ်ိဳေျမွးမွာပါ ျပႆနာ ရွိေနတတ္တယ္။ Imperforate hymen လံုး၀ ပိတ္ေနတာ၊ Microperforate hymen ပိတ္သေလာက္ ျဖစ္ေနတာ၊ Rigid hymen တင္းေတာင့္ေနတဲ့ အပ်ိဳေျမွး၊ Septate hymen တေနရာမွာ ထူေနလို႔ ႏွစ္ခြလို ျဖစ္ေနတာ။ ဒီလိုအမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ဆက္ဆံတဲ့အခါ နာမယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ရင္ ေကာင္းသြားတယ္။

Vulvar vestibulitis ဆိုတဲ့ ရွားရွားပါပါးေရာဂါတခု ရွိေသးတယ္။ အဂၤါအ၀ ေနရာမွာရွိတဲ့ အာရံုေၾကာေတြက ထူျပီး နာတာကို မခံႏိုင္ျဖစ္ေနတာ။ နဲနဲထိတာနဲ႔ နာတယ္။ ဒီလိုအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ တျခားေနရာေတြ နာေနတာ ရွိတတ္တယ္။ ဒီလိုလူနာကို ကုသရတာလည္း လက္၀င္တယ္။ အနာ-အေရာင္ သက္သာေစတဲ့ လိမ္းေဆး၊ စားေဆးေတြနဲ႔ မရရင္ စိတ္ကိုျပဳျပင္ေဆး Antidepressants နဲ႔ Anticonvulsants တက္တာ သက္သာေဆးေတြကိုပါ နည္းနည္းစီ ေပးရတယ္။

နာတာက အ၀င္၀၊ အထဲနဲ႔ ဟိုထိပ္မွာ ဆိုတဲ့ေနရာ နာတာ မတူတတ္ဘူး။ အတြင္းပိုင္းထိပ္မွာ နာတာမ်ိဳးက သားအိမ္၊ သားအိမ္၀၊ သားအိမ္ျပြန္ ေရာင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တယ္။ နာတာကလည္း နဲနဲ နဲ႔ မ်ားမ်ား မတူၾကဘူး။ နာလာလို႔ ဆက္ဆံေနရင္း စိတ္အာရံု ေျပာင္းသြားေစတယ္။ ေမးလာသူလိုဘဲ စိုးရိမ္စိတ္ ၀င္လာမယ္။ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။

အေပၚယံေနရာ နာတာမ်ိဳးနဲ႔ ေသြးဆံုးသူေတြအတြက္ Water-based lubricants (KY Jelley) ေခ်ာဆီ သံုးႏိုင္တယ္။ ထံုေဆးကိုလည္း သံုးႏိုင္တယ္။ Xylocaine, Lignocaine ထိုးေဆး၊ ညွစ္ဘူး၊ ပန္းေဆးဆိုျပီး လာတယ္။ အသင့္ဆံုးက Xylocaine 2%, 5% (ဂ်ယ္လီ) ျဖစ္ပါတယ္။ ၅ မိနစ္ေနရင္ ထံုလာပါမယ္။ မိနစ္ ၃ဝ ေလာက္ခံတယ္။

အတြင္းဘက္ေနရာက နာတာဆိုရင္ ဆက္ဆံတဲ့ အေနအထားေျပာင္းတာက ေယဘူယ်သေဘာ အေထာက္အကူျပဳမယ္။ ျဖစ္ေစတ့ဲ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း ကုသရမွာပါ။ ဥပမာ Infections ရွိရင္ Antibiotics, Antifungal drugs ပဋိဇီဝေဆးေတြ ေပးရမယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္ျဖစ္သူေတြကို Estrogen cream ထည့္ေစရတယ္။ Cysts or abscesses အနာ၊ အလံုးရွိရင္၊ Congenital abnormality ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ရွိေနရင္၊ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ ေပးရမယ္။ Prolapse of the uterus သားအိမ္က် ေနရင္ Pessary ထည့္တာနဲ႔ ခြဲစိတ္တာလုပ္ရမယ္။

ေလ့က်င့္ခန္းေတြ Pelvic muscle relaxation exercises, yoga, general relaxation exercises ေတြနဲ႔ပါ ကူေပးႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားက Psychotherapy and sex therapy စိတ္ပိုင္းကုသတာ လိုခ်င္လိုမယ္။
******************************************************************************

Dyspareunia: When Sex Becomes Pain

When a couple decided to have a sex or make love, it means they both want to have some fun together. Well, I also thought sex is meant to be an enjoyable and happy experience especially with someone you love. But I guess it won’t be any fun if you get pain during intercourse. The enjoyable and happy experience suddenly becomes a dream for both of you.

If you get pain during intercourse, it might be dyspareunia (say: “dis-par-oon-ya”). It is painful sexual intercourse for women. The pain can be in the genital area or deep inside the pelvis. The pain is often described as sharp, burning or similar to menstrual cramps. The symptom is reported almost exclusively by women, although the problem can also occur in men. The causes are often reversible, even when long-standing, but self-perpetuating pain is a factor after the original cause has been removed. It is important to talk to your doctor if you have this problem because there are effective treatments for many of the causes.

Any part of the genitals can cause pain during sex. Some conditions affect the skin around the vagina. The pain from these conditions is usually felt when a tampon or penis is inserted into the vagina, but pain can also occur even when sitting or wearing pants.

The top causes of dyspareunia are:

* Problems with your cervix, such as infections of the cervix and tender places on it
* Womb trouble including fibroids
* Endometriosis
* Ovary problems mostly because cysts on the ovary or if the tip of the penis hits an unusually positioned ovary.
* Pelvic inflammatory disease (PID). The tissues deep inside become badly inflamed and so the pressure of intercourse causes deep pain.
* Ectopic pregnancy, because pressure on it can be very painful.

However, sometimes dyspareunia happens because of certain issues, such as well-endowed partner, what I mean is some women complain that their partner’s penis is too big. Menopausal or post-menopausal dryness can be a cause, but you can help it by treatment with HRT pills or hormone cream or an ordinary sex lubricants. Moreover, vaginal infections (trichomonas, herpes), injury to the vulva or vagina, genital warts, vulvitis, haematoma of the clitoris, urethral caruncle, foreign body in the vagina, vulvodynia and cancer can be superficial causes for the pain.

If you suffer dyspareunia and has understood why the pain occurs, I guess if it is related to medical causes, you better ask your doctor how to overcome it. You have to discuss your symptoms with your doctor. Depending on the situation, you may need to see a doctor who specializes in women’s problems.

If you see your doctor, dyspareunia is treated by the taking following steps:



*Carefully taking a history. For example he may ask your sex activities, such as have you tried a sexual lubricant or more foreplay? Is it painful every time you try to have sex? Are there other problems associated with sex? These are some of the questions that your doctor will need to discuss with you.
*Examining your genital area or give you a pelvic exam to duplicate as closely as possible the discomfort and to identify a site or source of the pelvic pain.
*Clearly explaining to the patient what has happened, including identifying the sites and causes of pain, and removing the source of pain when possible.
*Prescribing very large amounts of water-soluble sexual or surgical lubricant during intercourse, such as petroleum jelly and moisturizing skin lotion.
*Instructing the receiving partner to take the phallus of the penetrating partner in their hand and control insertion themselves, rather than letting the penetrating partner do it.
*Encouraging the couple to add pleasant, sexually exciting experiences to their regular interactions, such as bathing together (in which the primary goal is not cleanliness), mutual caressing without intercourse, and using sexual books and pictures.
*Recommending a change in coital position to one admitting less penetration.
*Recommending a device for limiting penetration.

One thing you should know is dyspareunia also occurs on men. Sometimes because of skin disorders on the penis or such causes. Therefore, you should be more careful, especially it is all for the sake of your enjoyable sex activity which can affect your relation with spouse. I bet you really want a happy marriage… don’t you?
Ref:Dr Tint Swe and www.mdconsult.com

Labels: Health-III, Sexual Education, Sexual Education-V